1619 αγνοούμενοι μιάς απίστευτης τραγωδίας. Μιας τραγωδίας που προήλθε ύστερα από μια ανήκουστη και πρωτοφανή προδοσία. Το μαύρο καλοκαίρι του 1974. Άρρενες 1503. Γυναίκες αγνοούμενες 116. Παιδιά μέχρι 16 ετών 31, από 17-18 ετών 133, από 19-39 ετών 664, από 40-59 ετών 208, άνω των 60 ετών 316. Πολίτες αγνοούμενοι 613, στρατιώτες 484 και έφεδροι 514. Εξήντα τέσσερις από τους αγνοούμενους μας κατάγονται από την Ελλάδα και πέντε είναι και αμερικανοί υπήκοοι. Μετά και τις τελευταίες ταυτοποιήσεις στον κατάλογο έχουν απομείνει 1503 ονόματα.
Πολλές είναι οι περιπτώσεις όπου σύμφωνα με αδιάψευστες μαρτυρίες υπήρξαν ομαδικές εκτελέσεις στρατιωτών, αλλά και αμάχων πολιτών. Μία από αυτές αφορά ομαδικό τάφο στο κατεχόμενο Πατρίκι: «Είδα αριθμό Ελληνοκυπρίων να μεταφέρονται από τούρκους και εντός λίγης ώρας άκουσα ριπές αυτομάτου όπλου…». Είναι η αυθεντική μαρτυρία πρώην στρατιώτη των Ηνωμένων Εθνών. Στο Παλαίκυθρο ένας άλλος ομαδικός τάφος ένδεκα αμάχων πολιτών. Άλλωστε ο ίδιος ο Ραούφ Ντενκτάς παραδέχθηκε σε συνέντευξη του το 1996 στον δημοσιογράφο Σταύρο Σιδερά της τηλεόρασης του «Σίγμα», ότι οι τουρκοκύπριοι «μαχητές» παραλάμβαναν από τους εισβολείς τους αιχμαλώτους και τους εκτελούσαν εν ψυχρώ. Το ομολογούν ακόμη οι ίδιοι οι τούρκοι στρατιώτες. Μεταξύ τους ο Ρόνι Αλάσορ από το Ερζερούμ της Τουρκίας, που στο βιβλίο του «Διαταγή: Εκτελέστε τους αιχμαλώτους», αναφέρεται σε απίστευτες ομολογίες αγριότητας.
Να τι γράφει ο πάντα έγκυρος και ο έγκριτος Λάζαρος Μαύρος στην «Σημερινή» της Κύπρου: «Δράστες ήσαν συντεταγμένα τμήματα του τουρκικού στρατού, με σαφείς εντολές την εξόντωση των αιχμαλώτων. Όπως έγραφε και ο Τούρκος υπολοχαγός του Αττίλα και καθηγητής, Γιαλτσίν Κιουτσούκ, για τους συναδέλφους του, «ελάχιστοι ήταν οι σωστοί και τίμιοι αξιωματικοί που υπηρέτησαν στην Κύπρο κατά την εισβολή. Οι περισσότεροι, αιμοβόροι και βάρβαροι, πρωταγωνιστούσαν στο πλιάτσικο και στις λεηλασίες... τους αγνοούμενους τούς εκτέλεσαν λίγο μετά τη σύλληψή τους». Κι ο λοχίας των ΠΑΟ, Χ. Κιοφέν του 61 Σ.Π. του Αττίλα, με συνταγματάρχη τον Χουσνού Εμεκλί και λοχαγό τον Τουφάν Σανλί, θυμάται τις εντολές και οδηγίες που τους έδιναν: «Μη δείχνετε έλεος, κάψτε, καταστρέψτε. Χωρίς να σας χτυπήσουν, χτυπήστε. Χωρίς να σας απειλήσουν, σκοτώστε»...
Αντίστοιχες μαρτυρίες υπάρχουν για την εκτέλεση δώδεκα ανδρών στο χωριό Ελιά της Κερύνειας. Οι πρόσφατες ταυτοποιήσεις των λειψάνων αρκετών αγνοουμένων μας, σε όλες τις περιπτώσεις, φανερώνουν ανάγλυφα τα σημάδια της εν ψυχρώ εκτέλεσης. Αυτόπτης μάρτυρας στο χωριό Ελιά, η Χαρίτα Μάντολες: «Όπλισαν τα όπλα που κρατούσαν. Τα έβαλαν στους δίποδες. Άρχισαν να φωνάζουν «οτούρ-οτούρ», δηλαδή «κάτσετε-κάτσετε»…. 48 ψυχές γονατιστές, να παρακαλούμε τον Άγιο Γεώργιο, κοντά στο ξωκλήσι του ήμασταν, να μας σώσει…. Δευτερόλεπτα μετά έπεσαν οι σφαίρες. Η μισή γενιά μαζί με πολλούς συγχωριανούς της Χαρίτας Μάντολες ξεκληρίζεται. Αυτή ζει ως εκ θαύματος. Για να κουβαλά έως πριν λίγες μέρες τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες των δικών της αγνοουμένων... Για να ζητά, χωρίς ωστόσο να βρει ποτέ την παραμικρή έστω ανταπόκριση, την τιμωρία των ενόχων.
Στο πρόσωπο της Χαρίτας Μάντολες ταυτίσαμε και εξακολουθούμε να ταυτίζουμε το δράμα των συγγενών των αγνοουμένων. Το όνομα της Χαρίτας Μάντολες έγινε σύμβολο στον αγώνα για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων του 1974. Στον αγώνα που για κείνη διήρκεσε τριάντα τέσσερα χρόνια, παρά μία μέρα. Από τον Ιούλιο του 1974 μέχρι και πριν από λίγες βδομάδες, η Χαρίτα Μάντολες, έδινε τον προσωπικό της αγώνα για τη διακρίβωση της τύχης προσφιλών της προσώπων που χάθηκαν τις μέρες της τουρκικής εισβολής. Χτύπησε πόρτες, έτρεξε σε όλες τις εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν για τους αγνοουμένους, μίλησε με χιλιάδες άτομα, έδωσε απίστευτο αριθμό συνεντεύξεων, παρακάλεσε δικούς και ξένους να την βοηθήσουν. Το τελευταίο κεφάλαιο του αγώνα της, έκλεισε χθες Σάββατο στη Λεμεσό, όπου κηδεύτηκαν τα μαρτυρικά οστά του πατέρα, του συζύγου και των δύο επ' αδελφαίς γαμπρών της: Νεόφυτος Δαμασκηνός, Ανδρέας Σ. Μάντολες, Θεόδωρος Αχιλλέως και Φοίβος Κ. Κυπριανού.
«Πιστεύω ότι τώρα ήρθε η λύτρωση», λέει και προσεύχεται να βοηθήσουν ο Θεός και η Παναγία για να μάθουν όλες οι μανάδες τι έγιναν τα παιδιά τους. «Με λυπεί, με στενοχωρεί πάρα πολύ το γεγονός ότι θα κηδεύσω τον άνδρα μου χωρίς κρανίο, χωρίς κορμί. Δύο πόδια κι ένα χέρι... αυτά μόνο είναι τα λείψανα του άνδρα μου που βρήκαν. Τι έγιναν τα άλλα;» διερωτάται και ξεσπά σε κλάμα. Από την ομάδα των αγνοουμένων που βρέθηκαν στον ομαδικό τάφο, άλλα δύο άτομα είναι χωρίς κρανίο. Τα συναισθήματά μου είναι φορτισμένα, όμως, λέω, ας είναι, φτάνει που μάθαμε, που καταφέραμε τζιαι τους βρήκαμε. Μακάρι ο Θεός και η Παναγία να βοηθήσουν για να μάθουν και οι άλλες οι μανάδες τι έγιναν τα παιθκιά τους. Τούτη είναι η προσευχή μου».
Επιθυμία δική της, αλλά και ολόκληρης της οικογένειάς της να μην μιλήσει ούτε ένας πολιτικός στην κηδεία των δικών της ανθρώπων: «Όσοι από αυτούς επιθυμούν να παραστούν είναι ευπρόσδεκτοι, όμως κανείς από αυτούς δεν θα μιλήσει. Θα μιλήσει μόνο ένα μέλος της οικογένειας και ένα φιλικό πρόσωπο. Δεν θέλουμε πολιτικούς να φκάλουν λόους (να εκφωνήσουν λόγους). Τα δύο άτομα που θα μιλήσουν εκ μέρους της οικογένειας, είναι αρκετά» λέει χαρακτηριστικά. Η Χαρίτα Μάντολες παράδειγμα καρτερίας και αντοχής σε καιρούς παραίτησης. Εγκαταλελειμμένη και προδομένη να δίνει τον αγώνα στον οποίο ουδείς πολιτικός της συμπαραστάθηκε. Να μην χαλάσει το καλό κλίμα ίσως. Να μην προκαλέσουμε τους Αγγλοαμερικανότουρκους…
Υ.Σ. Υπήρξαν και από δικής μας πλευράς κάποιες ωμότητες είπατε. Ελάχιστες με δράστες άτακτους ανθρωπόμορφους, τον Αύγουστο του 1974, τους οποίους η συντεταγμένη Κυπριακή Δημοκρατία τιμώρησε παραδειγματικά. Και οι οποίες ωμότητες έγιναν μετά που οι τούρκοι βίασαν, δολοφόνησαν, λεηλάτησαν και κούρσεψαν. Έτσι για να μην λέμε και να μην γράφουμε ότι θέλουμε…
Πολλές είναι οι περιπτώσεις όπου σύμφωνα με αδιάψευστες μαρτυρίες υπήρξαν ομαδικές εκτελέσεις στρατιωτών, αλλά και αμάχων πολιτών. Μία από αυτές αφορά ομαδικό τάφο στο κατεχόμενο Πατρίκι: «Είδα αριθμό Ελληνοκυπρίων να μεταφέρονται από τούρκους και εντός λίγης ώρας άκουσα ριπές αυτομάτου όπλου…». Είναι η αυθεντική μαρτυρία πρώην στρατιώτη των Ηνωμένων Εθνών. Στο Παλαίκυθρο ένας άλλος ομαδικός τάφος ένδεκα αμάχων πολιτών. Άλλωστε ο ίδιος ο Ραούφ Ντενκτάς παραδέχθηκε σε συνέντευξη του το 1996 στον δημοσιογράφο Σταύρο Σιδερά της τηλεόρασης του «Σίγμα», ότι οι τουρκοκύπριοι «μαχητές» παραλάμβαναν από τους εισβολείς τους αιχμαλώτους και τους εκτελούσαν εν ψυχρώ. Το ομολογούν ακόμη οι ίδιοι οι τούρκοι στρατιώτες. Μεταξύ τους ο Ρόνι Αλάσορ από το Ερζερούμ της Τουρκίας, που στο βιβλίο του «Διαταγή: Εκτελέστε τους αιχμαλώτους», αναφέρεται σε απίστευτες ομολογίες αγριότητας.
Να τι γράφει ο πάντα έγκυρος και ο έγκριτος Λάζαρος Μαύρος στην «Σημερινή» της Κύπρου: «Δράστες ήσαν συντεταγμένα τμήματα του τουρκικού στρατού, με σαφείς εντολές την εξόντωση των αιχμαλώτων. Όπως έγραφε και ο Τούρκος υπολοχαγός του Αττίλα και καθηγητής, Γιαλτσίν Κιουτσούκ, για τους συναδέλφους του, «ελάχιστοι ήταν οι σωστοί και τίμιοι αξιωματικοί που υπηρέτησαν στην Κύπρο κατά την εισβολή. Οι περισσότεροι, αιμοβόροι και βάρβαροι, πρωταγωνιστούσαν στο πλιάτσικο και στις λεηλασίες... τους αγνοούμενους τούς εκτέλεσαν λίγο μετά τη σύλληψή τους». Κι ο λοχίας των ΠΑΟ, Χ. Κιοφέν του 61 Σ.Π. του Αττίλα, με συνταγματάρχη τον Χουσνού Εμεκλί και λοχαγό τον Τουφάν Σανλί, θυμάται τις εντολές και οδηγίες που τους έδιναν: «Μη δείχνετε έλεος, κάψτε, καταστρέψτε. Χωρίς να σας χτυπήσουν, χτυπήστε. Χωρίς να σας απειλήσουν, σκοτώστε»...
Αντίστοιχες μαρτυρίες υπάρχουν για την εκτέλεση δώδεκα ανδρών στο χωριό Ελιά της Κερύνειας. Οι πρόσφατες ταυτοποιήσεις των λειψάνων αρκετών αγνοουμένων μας, σε όλες τις περιπτώσεις, φανερώνουν ανάγλυφα τα σημάδια της εν ψυχρώ εκτέλεσης. Αυτόπτης μάρτυρας στο χωριό Ελιά, η Χαρίτα Μάντολες: «Όπλισαν τα όπλα που κρατούσαν. Τα έβαλαν στους δίποδες. Άρχισαν να φωνάζουν «οτούρ-οτούρ», δηλαδή «κάτσετε-κάτσετε»…. 48 ψυχές γονατιστές, να παρακαλούμε τον Άγιο Γεώργιο, κοντά στο ξωκλήσι του ήμασταν, να μας σώσει…. Δευτερόλεπτα μετά έπεσαν οι σφαίρες. Η μισή γενιά μαζί με πολλούς συγχωριανούς της Χαρίτας Μάντολες ξεκληρίζεται. Αυτή ζει ως εκ θαύματος. Για να κουβαλά έως πριν λίγες μέρες τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες των δικών της αγνοουμένων... Για να ζητά, χωρίς ωστόσο να βρει ποτέ την παραμικρή έστω ανταπόκριση, την τιμωρία των ενόχων.
Στο πρόσωπο της Χαρίτας Μάντολες ταυτίσαμε και εξακολουθούμε να ταυτίζουμε το δράμα των συγγενών των αγνοουμένων. Το όνομα της Χαρίτας Μάντολες έγινε σύμβολο στον αγώνα για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων του 1974. Στον αγώνα που για κείνη διήρκεσε τριάντα τέσσερα χρόνια, παρά μία μέρα. Από τον Ιούλιο του 1974 μέχρι και πριν από λίγες βδομάδες, η Χαρίτα Μάντολες, έδινε τον προσωπικό της αγώνα για τη διακρίβωση της τύχης προσφιλών της προσώπων που χάθηκαν τις μέρες της τουρκικής εισβολής. Χτύπησε πόρτες, έτρεξε σε όλες τις εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν για τους αγνοουμένους, μίλησε με χιλιάδες άτομα, έδωσε απίστευτο αριθμό συνεντεύξεων, παρακάλεσε δικούς και ξένους να την βοηθήσουν. Το τελευταίο κεφάλαιο του αγώνα της, έκλεισε χθες Σάββατο στη Λεμεσό, όπου κηδεύτηκαν τα μαρτυρικά οστά του πατέρα, του συζύγου και των δύο επ' αδελφαίς γαμπρών της: Νεόφυτος Δαμασκηνός, Ανδρέας Σ. Μάντολες, Θεόδωρος Αχιλλέως και Φοίβος Κ. Κυπριανού.
«Πιστεύω ότι τώρα ήρθε η λύτρωση», λέει και προσεύχεται να βοηθήσουν ο Θεός και η Παναγία για να μάθουν όλες οι μανάδες τι έγιναν τα παιδιά τους. «Με λυπεί, με στενοχωρεί πάρα πολύ το γεγονός ότι θα κηδεύσω τον άνδρα μου χωρίς κρανίο, χωρίς κορμί. Δύο πόδια κι ένα χέρι... αυτά μόνο είναι τα λείψανα του άνδρα μου που βρήκαν. Τι έγιναν τα άλλα;» διερωτάται και ξεσπά σε κλάμα. Από την ομάδα των αγνοουμένων που βρέθηκαν στον ομαδικό τάφο, άλλα δύο άτομα είναι χωρίς κρανίο. Τα συναισθήματά μου είναι φορτισμένα, όμως, λέω, ας είναι, φτάνει που μάθαμε, που καταφέραμε τζιαι τους βρήκαμε. Μακάρι ο Θεός και η Παναγία να βοηθήσουν για να μάθουν και οι άλλες οι μανάδες τι έγιναν τα παιθκιά τους. Τούτη είναι η προσευχή μου».
Επιθυμία δική της, αλλά και ολόκληρης της οικογένειάς της να μην μιλήσει ούτε ένας πολιτικός στην κηδεία των δικών της ανθρώπων: «Όσοι από αυτούς επιθυμούν να παραστούν είναι ευπρόσδεκτοι, όμως κανείς από αυτούς δεν θα μιλήσει. Θα μιλήσει μόνο ένα μέλος της οικογένειας και ένα φιλικό πρόσωπο. Δεν θέλουμε πολιτικούς να φκάλουν λόους (να εκφωνήσουν λόγους). Τα δύο άτομα που θα μιλήσουν εκ μέρους της οικογένειας, είναι αρκετά» λέει χαρακτηριστικά. Η Χαρίτα Μάντολες παράδειγμα καρτερίας και αντοχής σε καιρούς παραίτησης. Εγκαταλελειμμένη και προδομένη να δίνει τον αγώνα στον οποίο ουδείς πολιτικός της συμπαραστάθηκε. Να μην χαλάσει το καλό κλίμα ίσως. Να μην προκαλέσουμε τους Αγγλοαμερικανότουρκους…
Υ.Σ. Υπήρξαν και από δικής μας πλευράς κάποιες ωμότητες είπατε. Ελάχιστες με δράστες άτακτους ανθρωπόμορφους, τον Αύγουστο του 1974, τους οποίους η συντεταγμένη Κυπριακή Δημοκρατία τιμώρησε παραδειγματικά. Και οι οποίες ωμότητες έγιναν μετά που οι τούρκοι βίασαν, δολοφόνησαν, λεηλάτησαν και κούρσεψαν. Έτσι για να μην λέμε και να μην γράφουμε ότι θέλουμε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου